Inmiddels is het bij jullie wel bekend dat ik dol ben op Italiaanse begraafplaatsen. De kitsch, de fleurige bloemen, de kaarsjes… Minder opzichtig, maar minstens zo indrukwekkend vind ik oorlogsbegraafplaatsen. Als ik er een zie, stop ik meestal even om er een rondje te maken. Over het algemeen zijn er niet veel bezoekers. Op de Engelse oorlogsbegraafplaats Sangro River werd ik gewezen door een van de Italianen op Bagni Vittoria.
Toen ik er aankwam, kon ik mijn auto bijna niet parkeren. Zo druk was het. Vreemd, normaal is het er altijd zo rustig. Ik liep door en hoorde een enorm geroezemoes, Italiaans en Engels door elkaar. Militairen. Veteranen zou blijken, die hier in de 2e Wereldoorlog gevochten hadden. Ik voelde me een beetje een pottenkijker, een ramptoerist, tussen al deze dappere rijkgedecoreerde mannen. Opeens werd het Engelse volkslied geblazen door een doedelzakspeler. Nadat ik even had staan luisteren, besloot ik toch even een rondje over de begraafplaats te maken.
Naast de 2.617 graven is er ook een crematiemonument van de ruim 500 Indiase soldaten. Zij zijn overeenkomstig hun geloof gecremeerd. Tussen de graven loopt een Engelse militair. Ik hoor dat hij in zichzelf praat. Als hij me tegemoet loopt, zegt hij ‘oh these poor boys, these poor boys.’ Hij vertelt dat hij hier is voor de herdenking van de Slag om Monte Cassino die 70 jaar geleden op 18 mei resulteerde in een geallieerde overwinning. Ook hij was erbij. De bijna 95-jarige veteraan zwakt zijn afwezigheid af, door te zeggen dat hij niet echt gevochten heeft: ‘… alleen de Duitsers een beetje weggejaagd.’
Casa Dolceria 